MacBook’unuz açılıyor ama ekran gelmiyor mu? Ya da açılıyor, çalışıyor gibi görünüyor ama sistem sürekli donuyor, uygulamalar kapanıyor, fan sesi susmuyor mu? Bu tür belirtiler yazılımsal bir sorun olduğuna işaret eder — ve çözüm için ilk adım genellikle Güvenli Modtur.
Güvenli Mod, macOS’in yalnızca temel sistem dosyalarıyla açılmasını sağlayan özel bir başlatma seçeneğidir. Üçüncü parti yazılımlar, uzantılar, girişte otomatik çalışan uygulamalar ve görsel efektler devre dışı bırakılır. Amaç, Mac’in normal çalışmasını engelleyen şeyi izole edebilmektir.
Bu içerikte, MacBook’ta Güvenli Mod’un ne işe yaradığını, hangi durumlarda kullanılması gerektiğini ve nasıl etkinleştirileceğini sade ama detaylı şekilde anlatıyoruz. Apple Silicon ve Intel işlemcili modeller için adımlar farklı olduğu için ikisini de ayrı ayrı açıklıyoruz!
Güvenli Mod Nedir? MacBook’ta Ne İşe Yarar?
Safe Mode, MacBook’unuzu en temel bileşenlerle çalıştırarak, olası yazılım ve sistem hatalarını tespit etmenize yardımcı olan bir başlatma modudur. Bu modda, işletim sistemi yalnızca gerekli sürücülerle ve sistem uzantılarıyla yüklenir; arka planda çalışan eklentiler, animasyonlar ve üçüncü parti uygulamalar devre dışı bırakılır.
Peki Güvenli Mod neden bu kadar önemli?
-
Sorunun sistemden mi yoksa yüklü uygulamalardan mı kaynaklandığını anlamanızı sağlar.
Eğer Güvenli Mod’da cihaz sorunsuz çalışıyorsa, sorun büyük ihtimalle üçüncü parti bir yazılım, güncelleme kalıntısı ya da giriş öğesindedir. -
macOS, Güvenli Mod’dayken bazı temel bakım görevlerini otomatik olarak gerçekleştirir.
Disk denetimi yapılır, önbellekler temizlenir ve bazı sistem hataları arka planda onarılır. -
Mac’in donmasına, açılmamasına ya da beklenmedik çökmesine neden olan süreçleri geçici olarak devre dışı bırakır.
Bu sayede kullanıcı, sorunun asıl kaynağını tespit etmeden önce cihaza erişim sağlar.
Güvenli Mod bir sorun çözme modu değil, bir teşhis ortamıdır.
Yani asıl amacı, sorunun kaynağını izole etmek ve normal modda çözüm uygulayabilmeniz için size “temiz bir ortam” sunmaktır.
MacBook’ta Güvenli Mod Nasıl Açılır?
Güvenli Mod’a geçiş işlemi, MacBook’unuzun hangi işlemciyle çalıştığına göre değişir.
Apple 2020’den itibaren kendi işlemcilerini (M1, M2, M3, M4) üretmeye başladığı için giriş adımları Intel tabanlı Mac’lerle farklıdır. Aşağıdan cihazınıza uygun yöntemi seçerek güvenli başlatma yapabilirsiniz.
Apple Silicon (M1, M2, M3, M4) MacBook’larda Güvenli Mod’a Geçiş:
- MacBook’unuzu tamamen kapatın.
- Güç (Touch ID) tuşuna basılı tutun.
- “Başlatma Seçenekleri” (Startup Options) penceresi gelene kadar basılı tutmaya devam edin.
- Başlatma diskini seçin (genellikle “Macintosh HD” olarak görünür).
- Shift tuşuna basılı tutun ve “Güvenli Mod’da Devam Et” seçeneğine tıklayın.
- Mac’iniz biraz daha yavaş açılır — bu, Güvenli Mod’un devrede olduğunu gösterir.
Intel İşlemcili MacBook’larda Güvenli Mod’a Geçiş:
- MacBook’unuzu tamamen kapatın.
- Açma tuşuna basarken, Shift tuşunu da hemen basılı tutun.
- Apple logosu ekranda belirse de Shift tuşunu bırakmayın, ilerleme çubuğu gelene kadar basılı tutmaya devam edin.
- Giriş ekranı geldiğinde, ekranın sağ üst köşesinde “Güvenli Mod” ibaresini göreceksiniz.
Nasıl çıkılır?
Mac’inizi yeniden başlatmanız yeterlidir. Normal modda tekrar açılır.
Güvenli Mod’da Hangi Özellikler Kısıtlanır?
Güvenli Mod, sisteminizi koruma altına almak için birçok özelliği geçici olarak devre dışı bırakır. Bu, ilk bakışta bazı işlevlerin eksik çalışıyor gibi görünmesine neden olabilir. Ancak bu farklar bilinçli olarak sistem yükünü hafifletmek ve sorun çıkarabilecek bileşenleri devre dışı bırakmak için tasarlanmıştır.
Güvenli Mod’da neler farklı çalışır?
-
Donanım ivmesi ve grafik sürücüleri devre dışıdır:
Arayüz daha düşük çözünürlükte ve yavaş görünebilir. Animasyonlar çalışmaz, ekran geçişleri akıcı değildir. -
Ses ve bazı medya bileşenleri devre dışı kalabilir:
Müzik, video veya mikrofon kullanımı sınırlandırılabilir. -
Ağ bağlantıları kısıtlı olabilir:
Wi-Fi bağlantısı çoğu zaman açıktır ama bazı VPN veya güvenlik servisleri çalışmaz. -
Üçüncü parti sürücüler ve kernel uzantıları (kext) yüklenmez:
Yazıcı, tablet, özel mouse sürücüleri gibi eklentiler bu modda çalışmaz. -
Otomatik giriş uygulamaları ve Launch Agents devre dışı kalır:
Arka planda kendiliğinden başlayan uygulamalar bu modda yüklenmez. Bu, sorunun onlardan kaynaklanıp kaynaklanmadığını anlamanızı sağlar.
Bu sınırlamalar, cihazda kalıcı değildir. Güvenli Mod’dan çıkıldığında her şey yeniden normal çalışmaya başlar. Ancak bu farkları gözlemlemek, sistemdeki sorunun nereye bağlı olduğunu anlamanızı kolaylaştırır.
Güvenli Mod Ne Zaman Kullanılmalı?
Güvenli Mod, günlük kullanım için değil; belirli sistem sorunlarını teşhis etmek ve sınırlı şekilde müdahale edebilmek için tasarlanmış bir ortamdır. Peki hangi durumlarda gerçekten devreye girmeniz gerekir?
Aşağıdaki belirtilerden biri varsa Güvenli Mod’u mutlaka deneyin:
-
MacBook açılıyor ama masaüstü gelmiyorsa
Ekran kararıp kalıyor, Apple logosunda takılıyorsa sistem yüklemesi bozulmuş olabilir. Güvenli Mod, hatalı uzantıları devre dışı bırakarak açılışı tamamlamaya yardımcı olur. -
Cihaz aniden kapanıyor veya donuyorsa
Yazılımsal çakışmalar ya da bozuk eklentiler sistemin istikrarını bozabilir. Güvenli Mod’da bu tür bileşenler yüklenmediği için teşhis yapmak kolaylaşır. -
Sık sık uygulama çökmesi yaşıyorsanız
Özellikle tek bir uygulama değil, genel sistemde çökme varsa, sistem bileşenlerinde ya da giriş öğelerinde sorun olabilir. Güvenli Mod ile uygulamaların etkisi izole edilir. -
macOS güncellemesi sonrası cihazda dengesizlik oluştuysa
Güncelleme sırasında yüklenen yeni uzantılar veya değişen sistem ayarları bazen cihazı etkileyebilir. Güvenli Mod, bu değişikliklerin etkisini anlamak için ideal test alanıdır. -
Virüs veya kötü amaçlı yazılım şüphesi varsa
Mac’te kötü amaçlı yazılım nadir olsa da üçüncü parti yazılımların yaptığı sistem değişiklikleri bu şekilde test edilebilir.
Bu durumların herhangi biriyle karşılaştığınızda, Güvenli Mod cihazınızı risk almadan açabilmek, tanı koymak ve gerekirse yedek almak için ideal bir geçiş yoludur.
Sorunlar Devam Ediyorsa: Ne Yapmalısınız?
Güvenli Mod, bir teşhis ve test ortamıdır. Asıl hedef, sorunun kaynağını anlamak ve ardından normal moda dönerek kalıcı çözümü uygulamaktır. Güvenli Mod’da çalışmaya devam etmek mümkün olsa da bu ortam sınırlı olduğu için uzun süreli kullanım önerilmez.
Peki işleminiz bittiğinde ne yapmalısınız?
-
Cihazı yeniden başlatın:
Menüden “Yeniden Başlat” komutunu vererek cihazı kapatın. Hiçbir özel tuşa basmadan açıldığında macOS normal modda başlar. -
Güvenli Mod ile cihaz açıldı ama sorun devam ediyorsa:
Bu durumda, sorun sistem düzeyinde olabilir. Disk İzlencesi ile disk onarma, macOS'i yeniden yükleme ya da Time Machine yedeği geri yükleme gibi adımlar değerlendirilebilir. -
Güvenli Mod’da açıldığında sorun ortadan kalktıysa:
Sorun büyük olasılıkla bir başlangıç öğesi, üçüncü parti uygulama, eklenti veya sürücüden kaynaklanıyordur. Sistem Ayarları > Giriş Öğeleri bölümünü, Etkinlik Monitörü’nü ve LaunchAgents klasörlerini inceleyerek gereksiz yükleri temizlemeyi düşünebilirsiniz. -
Veri yedeği almak için kullanıyorsanız:
Güvenli Mod, açılmayan bir cihazdan veri almak için güvenli bir geçiş sunar. Bu durumda harici disk takarak verilerinizi aktarmayı unutmayın.
Güvenli Mod, çoğu zaman çözümün kendisi değil; çözümü bulmanız için gereken kapıyı açan bir adımdır.
Sonuç
MacBook’ta karşılaşılan birçok sistemsel sorun, ilk bakışta donanımsal gibi görünse de çoğu zaman yazılım kaynaklıdır. Uygulama çakışmaları, bozuk giriş öğeleri, sistem uzantıları ya da başarısız güncellemeler... Bunlar, cihazınızın açılmamasına, çökmesine veya yavaşlamasına neden olabilir. İşte tam da bu gibi durumlarda devreye giren en güvenli adım: Güvenli Mod.
Güvenli Mod, macOS’i sadeleştirilmiş bir ortamda başlatarak sorunun gerçek kaynağını görmenize olanak tanır. Gereksiz tüm öğeler devre dışı kalır, sistem daha "temiz" bir şekilde açılır. Bu mod sayesinde; sorunun yazılımsal mı yoksa donanımsal mı olduğunu tespit edebilir, cihazınızı yeniden kullanılabilir hâle getirmek için atmanız gereken adımları netleştirebilirsiniz.
SSS – Sıklıkla Sorulan Sorular
MacBook’ta Güvenli Mod nedir?
Güvenli Mod, macOS’in sadece temel bileşenlerle çalıştığı, sorun tespiti için kullanılan özel bir başlatma modudur.
Güvenli Mod ne zaman kullanılmalı?
Mac donuyorsa, açılmıyorsa, sık sık çöküyorsa veya güncelleme sonrası sorun yaşıyorsanız Güvenli Mod’u deneyin.
Apple Silicon Mac’te Güvenli Mod nasıl açılır?
Cihazı kapatın, güç tuşuna basılı tutun, başlangıç seçeneklerinde disk seçin ve Shift tuşuna basılı tutarak “Güvenli Mod’da Başlat” seçeneğine tıklayın.
Intel MacBook’ta Güvenli Mod’a nasıl girilir?
Cihazı açarken Shift tuşuna basılı tutun. Giriş ekranında “Güvenli Mod” yazısı görünür.
MacBook Güvenli Mod’dan nasıl çıkılır?
MacBook’u yeniden başlatarak normal moda dönebilirsiniz. Hiçbir özel tuşa gerek yoktur.
Ayrıca inceleyin: MacBook Açılmıyor: En Yaygın Neden ve Çözümleri!
